DDT |
DDT (trwały pestycyd; bezbarwna substancja krystaliczna, rozpuszczalna w rozpuszczalnikach organicznych; za odkrycie owadobójczej roli DDT, P.H. Müller otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w 1948 r.; DDT zwalcza przenosicieli zimnicy(malarii) i duru plamistego; wycofany z użycia w krajach uprzemysłowionych; jego masowe stosowanie w latach powojennych spowodowało katastrofalne wysycenie środowiska przyrodniczego i zatrucie całych łańcuchów pokarmowych; od początku lat siedemdziesiątych notuje się spadek zawartosci DDT w organizmie człowieka, np. w USA, Kanadzie i Norwegii; w krajach Ameryki Łacińskiej, Afryce i tropikalnej Azji w dalszym ciągu używany przeciw komarom roznoszącym malarię; podejrzewany o ujemny wpływ na równowagę hormonalną i wywoływanie chorób nowotworowych u człowieka) |
|
decentralizace |
decentralizacja (przekazywanie prawa podejmowania decyzji podległym organom) |
|
dechlorace |
odchlorowanie (usuwanie chloru) |
|
decibel |
decybel (jednostka służąca do porównywania mocy dźwięków) |
|
dědictví biologické |
dziedzictwo biologiczne (dziedziczenie i zachowanie w równowadze funkcji naturalnego środowiska na Ziemi lub w określonym regionie, szczególnie zachowanie zasobów wodnych niezbędnych do podtrzymania życia ekosystemów) |
|
dědictví kulturní |
dziedzictwo kulturowe (całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości przekazywany z pokolenia na pokolenie) |
|
dědictví přírodní |
dziedzictwo przyrodnicze (światowe zasoby przyrodnicze, którymi gospodaruje pokolenie współcześnie żyjące na Ziemi) |
|
dědictví rostlin |
dziedzictwo świata roślin (zbiorowość wszystkich wielokomórkowych organizmów roślinnych Ziemi z wyłączeniem zwierząt i człowieka jako spuścizna przekazana obecnym pokoleniom, szczególnie zaś gatunki roślin uważane za zagrożone wyginięciem i wymagające ochrony) |
|
dědictví živočichů |
dziedzictwo świata zwierząt (zbiorowość wszystkich wielokomórkowych organizmów Ziemi z wyłączeniem roślin i człowieka jako spuścizna przekazana obecnym pokoleniom, szczególnie zaś gatunki zwierząt uważane za zagrożone wyginięciem i wymagające ochrony) |
|
deficit kyslíku |
niedobór tlenu (definicja zbędna) |
|
degradace |
degradacja (proces rozpadu związku chemicznego w wyniku reakcji hydrolizy, utleniania, redukcji i innych na substancje prostsze, łatwo dające się zidentyfikować) |
|
degradace chemická |
rozkład chemiczny (działanie lub proces rozpadu lub rozkładu molekuł, zachodzący naturalnie lub wywołany sztucznie) |
|
degradace pomocí světla |
fotodegradacja (zdolność do rozkładu pod wpływem długotrwałego działania światła) |
|
degradace půdy |
degradacja gleb (wyniszczenie gleby, które może być wynikiem fizycznego usunięcia cząstek glebowych z konkretnego miejsca lub zubożenie elementów rozpuszczalnych w wodzie) |
|
dehet |
smoła (lepkie tworzywo zbudowane ze złożonych, wielkocząsteczkowych związków pochodzących z destylacji ropy naftowej lub z suchej destylacji drewna lub węgla) |
|
dekantace |
dekantacja (oddzielanie cieczy od osadu polegające na ostrożnym usunięciu jej (np. przez zlanie) znad osadu) |
|
dekarbonizace ekonomiky |
dekarbonizacja gospodarki |
|
dekontaminace |
odkażanie (usuwanie skażeń chemicznych, biologicznych i radiologicznych lub neutralizacja skażeń dotycząca osób, obiektów i powierzchni) |
|
dekontaminace chemická |
usuwanie skażeń chemicznych (usuwanie szkodliwych substancji chemicznych z budynków, ubrań, środowiska, itp.) |
|
dekontaminace půdy |
odkażanie gleb (techniki stosowane przy usuwaniu polichlorowanych bifenyli i wielkopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), pestycydów i ogólnie części organicznych poprzez zabiegi fizyczne, chemiczne i biologiczne) |
|