damáiste radaíochta |
uszkodzenie wywołane promieniowaniem (uszkodzenia somatyczne lub genetyczne wywołane wystawieniem na działanie promieniowania) |
|
damáiste stoirme |
szkody wywołane przez burze (burze mogą powodować m.in. zalewanie, niszczenie upraw; wyłamywanie, wyrywanie drzew z korzeniami; niszczenie dachów i kominów; wybijanie szyb w oknach; wywracanie wagonów kolejowych; wpływać na transport, komunikację i dostawy prądu; opóźniać budowy) |
|
damáiste uisce |
szkody spowodowane przez wodę (szkody spowodowane przez powódź, ulewne deszcze, fale pływowe, fale wywołane wstrząsami sejsmicznymi itp.) |
|
damba |
zapora (budowla, zwykle betonowa lub żelbetowa, przegradzająca dolinę rzeki w celu spiętrzenia wody i utworzenia zbiornika wodnego dla potrzeb energetycznych, ochrony przeciwpowodziowej itp.) |
|
damba stórála |
tama (betonowa, usypana z ziemi, itp. zapora, bariera zbudowana w poprzek rzeki, powodująca spiętrzanie się wody) |
|
damhán alla |
pająk (Araneus, pajęczak z rzędu o tej samej nazwie mający na odwłoku kądziołki przędne, wydzielające pajęczynę, w szczękoczułkach znajduje się gruczoł jadowy; znanych jest kilkadziesiąt tysięcy gatunków; żyje głównie na lądzie, drapieżny) |
|
daoine beagdheise |
grupa społecznie i ekonomicznie upośledzona (grupa społeczeństwa, nie mająca dostępu do praw lub korzyści zagwarantowanych dla reszty społeczństwa, często z powodu niskiego statusu ekonomicznego lub społecznego) |
|
daonchumhacht |
siła robocza (1. siła wytwarzana przez pracującego człowieka; 2. liczba pracowników mogących wykonać jakąś pracę, usługę, itp.) |
|
daonlathas |
demokracja (forma ustroju państwa, w którym uznaje się wolę większości obywateli jako źródło władzy i przyznaje się wszystkim obywatelom swobody i prawa polityczne zapewniające im udział w sprawowaniu władzy, bezpośredni lub pośredni za pośrednictwem przedstawicieli) |
|
daonra |
ludność (grupa ludzi mających wspólne cechy i zamieszkujących określony obszar) |
|
daonra |
populacja (grupa krzyżujących się osobników jednego gatunku żyjących na określonym obszarze i izolowanych rozrodczo od innych grup tego gatunku) |
|
daonra ainmhithe |
populacja zwierzęca (grupa zwierząt zamieszkujących określony obszar) |
|
daonra gníomhach |
ludność aktywna zawodowo (liczba osób, które mogą wykonywać pracę w obrębie przedsiębiorstwa, regionu lub kraju) |
|
daonra oibre atá fostaithe i dtalmhaíocht |
ludność czynna zawodowo w rolnictwie (liczba osób utrzymujących się z własnej pracy zawodowej) |
|
daonra plandaí |
populacja roślinna (pewna liczba roślin występujących na określonym terenie) |
|
daonra tuaithe |
ludność mieszkająca na wsi (całkowita liczba ludności zamieszkującej obszary wiejskie) |
|
daonra uirbeach |
ludność miejska (ludność, która zamieszkuje na obszarach miejskich lub w jednostkach osadniczych, których liczba mieszkańców klasyfikuje ją jako miasta) |
|
dath |
kolor (postrzegana wzrokowo właściwość przedmiotu zależna od stopnia pochłaniania, rozpraszania lub przepuszczania promieni świetlnych) |
|
dathán bia |
barwnik spożywczy (substancja chemiczna stosowana jako dodatek do żywności dla poprawienia koloru lub wyglądu) |
|
DDT |
DDT (trwały pestycyd; bezbarwna substancja krystaliczna, rozpuszczalna w rozpuszczalnikach organicznych; za odkrycie owadobójczej roli DDT, P.H. Müller otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w 1948 r.; DDT zwalcza przenosicieli zimnicy(malarii) i duru plamistego; wycofany z użycia w krajach uprzemysłowionych; jego masowe stosowanie w latach powojennych spowodowało katastrofalne wysycenie środowiska przyrodniczego i zatrucie całych łańcuchów pokarmowych; od początku lat siedemdziesiątych notuje się spadek zawartosci DDT w organizmie człowieka, np. w USA, Kanadzie i Norwegii; w krajach Ameryki Łacińskiej, Afryce i tropikalnej Azji w dalszym ciągu używany przeciw komarom roznoszącym malarię; podejrzewany o ujemny wpływ na równowagę hormonalną i wywoływanie chorób nowotworowych u człowieka) |
|